Nofel newydd gan Siân Lewis

Os ydach chi’n blentyn tua 8-12 oed sy’n mwynhau darllen llyfrau hanesyddol neu straeon sy’n llawn cyffro ac antur, neu straeon am oes y Rhufeiniaid, dyma’r llyfr i chi! Dilyn Caradog, £5.99 gan Wasg Carreg Gwalch.

Mae’r awdur, Siân Lewis wedi llwyddo unwaith eto i greu nofel hynod ddifyr, ac mae plant o Aberystwyth i Gaernarfon yn cytuno. Ro’n i wrth fy modd efo’r erthygl Tri ar y Tro yn Golwg wythnos diwetha, gan mai barn 3 phlentyn oedd yno:

Ac er fod Hopcyn (8 oed) yn deud bod yr iaith yn anodd ar adegau, roedd o wedi mwynhau’n arw. Ac roedd Fflur (9 oed) a Martha (10 oed) wedi gwirioni!

Doedd Hopcyn na Fflur eriod wedi darllen un o lyfrau Siân o’r blaen felly mae ‘na wledd o lyfrau o’u blaenau nhw! A golygyddion cylchgrawn Golwg – gawn ni fwy o adolygiadau fel hyn gan blant os gwelwch yn dda? Maen nhw’n bwysig, yn effeithiol (mi wnes i ddarllen y llyfr yn syth ar ôl darllen barn y plant) ac yn fwy na dim, yn ddifyr i’w darllen. Mae plant yn aml yn fwy gonest nag oedolion…

Dyma i chi flas o ddechrau’r nofel:

Cymeriad dychmygol ydi Morcant, hogyn bach dewr y byddwch chi’n ei hoffi yn arw, ond roedd Caradog yn berson go iawn, Brython dewr iawn fu’n brwydro yn erbyn y Rhufeiniaid am wyth mlynedd o tua OC43 ymlaen. Dyma hen lun ohono (wedi ei baentio ym mhell ar ôl Oes y Rhufeiniaid wrth gwrs!):

Roedd y frenhines Cartimandwa yn berson go iawn hefyd, ond dwi ddim am ddeud mwy rhag ofn i mi ddifetha’r stori i chi. Dyma’r broliant ar y cefn:

Da iawn, Siân Lewis!

Ac os ydach chi isio mwy o lyfrau am yr un cyfnod, mae Diwrnod Ofnadwy gan Haf Llewelyn yn addas i blant 7-9 oed,

(adolygiad ar y blog hwn – rhowch yr enw yn y blwch chwilio)

ac Y Llo Gwyn gan Hilma Lloyd Edwards yn addas i blant 8-12 oed. Dwi’m wedi darllen hwnnw – ydach chi? Rhowch wybod be oeddech chi’n ei feddwl.

Adolygu

Difyr oedd darllen adolygiad Bethan Bryn o Ymbelydredd yn Y Wawr, cylchgrawn Mudiad Merched y Wawr.

Roedd hi’n dweud nad oedd ganddi gymhwyster i adolygu llyfr; nad oedd yn llenor, bardd, beirniad llenyddol nac yn gweithio o fewn y maes llenyddol. Wel diolch byth am hynny ddyweda i! Mae ei hadolygiad yn un campus ac yn llawer mwy perthnasol a diddorol oherwydd nad oes ganddi ‘gymhwyster.’

Yn fy marn i, mae bod yn ddarllenydd yn hen ddigon o gymhwyster. Pam fod raid cyfyngu adolygiadau o lyfrau i’r un hen leisiau dragwyddol? Mae angen amrywiaeth barn, yn union fel mae angen amrywiaeth o ddeunydd darllen yn y Gymraeg. Ac mae barn Bethan Bryn cyn bwysiced bob tamed â barn unrhyw un arall.

Mae llyfrau Cymraeg angen sylw; mae angen mwy  o adolygu, ac mae hi’n syrffedus o anodd dod o hyd i bobl sy’n fodlon cyhoeddi eu barn. Maen nhw’n gwrthod gan amlaf oherwydd eu bod yn teimlo nad yw eu barn yn cyfrif, nad ydyn nhw’n ddigon pwysig, neu ddim yn ‘llais’ yn y byd llyfrau.

Lol botes! Dyna be sy’n gwneud adolygiadau ‘Tri ar y Tro’ yn Golwg mor ddifyr: mae gynnoch chi 3 llais o gefndir cwbl wahanol sy’n aml yn anghytuno am y llyfr/drama dan sylw, wedyn mae hynny’n gallu gwneud i chi fod eisiau darllen y llyfr neu fynd i weld y ddrama eich hunan, i weld drosoch chi eich hun.

Mae llyfrau ar gael i bawb. ‘Rhydd i bob meddwl ei farn, ac i bob barn ei llafar.’

Pam fod raid i gerddor fel Bethan Bryn gyfyngu ei hun i drafod y byd cerddorol? Mi sgwennodd chwip o adolygiad ac mi hoffwn i weld mwy o adolygiadau fel hyn os gwelwch yn dda.

Braf fyddai gweld plant, yn hytrach nac oedolion yn adolygu llyfrau plant hefyd.

Mae angen platfform i farn plant Cymru – ond yn y cyfamser, mae croeso i chi yrru eich adolygiadau ata i i’w cynnwys ar y blog yma.

O, gyda llaw, dyma be fues i’n ei neud bore ma:

Darllen straeon i blant bach Meithrinfa Seren Fach, y Brithdir – a phawb yn ein pyjamas!