Honesty & Lies gan Eloise Williams

Os ydach chi’n mwynhau hanes ac isio gwybod mwy am gyfnod Elizabeth y 1af/Oes y Tuduriaid, mae’r nofel hon yn berffaith i chi. Os dach chi’n mwynhau stori dda, llawn tensiwn ac “O na, be fydd yn digwydd rŵan?!” a chymeriadau difyr, gwahanol, mi fyddwch chi’n ei mwynhau hi hefyd.

Mae Eloise wir yn gwybod sut i greu stori sy’n cydio yn y dychymyg. Dyma’r dudalen gynta i chi gael gweld lefel yr iaith:

Ond hogan o Gymru ydi Honesty, ac mae Eloise yn un dda am ddod â chydig o Gymraeg i mewn i’w llyfrau Saesneg, hyd yn oed os ydyn nhw wedi eu gosod yn 1601! Fel yn y darn yma, er enghraifft:

Mi wnes i fwynhau hon yn arw ac mae Honesty’n gymeriad fydd yn aros yn y cof am hir. Da iawn eto, Eloise!

Cerona Corona a sut i sgwennu

Mae arna i ofn nad ydi’r hen feirws yma wedi fy ysbrydoli i o gwbl. Mae darllen yn anodd, heb sôn am sgwennu. Ond diolch byth am Angharad Tomos: mae hi wedi sgwennu a darlunio a chyhoeddi llyfr cyfan: ‘Pawennau Mursen’ – yn ddigidol. Mae hanes Rwdlan a’r Dewin Dwl yn styc yn y tŷ ar gael am ddim (“i blant drwg o bob oed”) fan hyn:

Dwi’n arbennig o hoff o’r ffaith fod Ceridwen yn cael trafferth dysgu’r criw drwg – bydd sawl rhiant yn cydymdeimlo, ddeudwn i!

Da iawn, Angharad.

Mae ‘na lyfr arall, mwy ffeithiol am y feirws ar gael am ddim hefyd.

Addasiad ydi o, ac mae ‘na adolygiad dwyieithog ar gael fan hyn ar wefan sonamlyfra:

https://www.sonamlyfra.cymru/post/coronaeirws-llyfr-i-blant-elizabeth-jenner-kate-wilson-a-nia-roberts

Dyma’r linc i’r llyfr ei hun:

https://atebol-siop.com/coronafeirws-llyfr-i-blant.html

Nofel hanesyddol

Mae Gwasg Carreg Gwalch wedi cyhoeddi e-lyfr am y tro cyntaf hefyd:

Y Ci a’r Brenin Hywel gan Siân Lewis. Nofel ar gyfer Bl 5 a 6 (yn fras) ydi hi, yn rhan o gyfres am hanes Cymru, a chyfnod Hywel Dda sydd dan sylw fan hyn.

Dyma’r broliant ar wefan gwales.com:

Mae Gar mewn helynt. Mae wedi cnoi marchog pwysig, un o ffrindiau’r brenin Hywel. Yn ôl cyfraith newydd y brenin, fe gaiff ei gosbi’n llym. Felly rhaid i Gar adael ei gartref a mynd i chwilio am loches yng nghwmni Nest, ei ffrind.
Ond pan aiff Nest i lys y brenin ar ddiwrnod cyhoeddi’r gyfraith, mae Gar yn mynnu ei dilyn er gwaetha’r perygl. A fydd e’n dianc heb niwed o lys y Tŷ Gwyn?

Mae unrhyw beth gan Siân Lewis yn werth ei ddarllen! Ar gael am £5.95.

Tip sgwennu:

Un o’r sgwennwyr gorau erioed oedd John Steinbeck, ac mae’n debyg mai ei arddull o oedd i sgwennu’n hynod gyflym a pheidio â golygu na newid dim nes roedd y cyfan i lawr. A dyma pam: ‘Rewriting as a process is usually found to be an excuse for not going on,’ meddai. A wyddoch chi be, mae ‘na wirionedd yn hynna. Efallai mai dyna pam dwi mor araf yn sgwennu nofelau. Reit, dwi am drio dull Steinbeck, i weld os ga i well hwyl arni.

Roedd o hefyd yn credu bod sgwennu un dudalen bob dydd yn ganlyniad da, hyd yn oed os oedd o’n cymryd drwy’r dydd i’w sgwennu. O? Ydi hynna’n gwrthddeud yr uchod, dwch? Ond dim bwys, mae un dudalen yn rywbeth y galla i anelu ato, siawns.

Hefyd, roedd o, fel fi, yn hoffi deud ei ddeialog yn uchel wrth ei sgwennu. Mae o wir yn gweithio, os am gael deialog sy’n swnio fel sgwrs naturiol. Triwch o.

Iawn, dwi’n meddwl mod i’n teimlo rhyw fymryn o ysbrydoliaeth rŵan. Croesi bysedd!

Defnyddiwch eich llyfrgell!

Dwi’n caru llyfrgelloedd: nid yn unig fel darllenydd, ond fel awdur hefyd. Dach chi’n gweld, bob tro dach chi’n benthyg llyfr, mae’r awdur (a’r arlunydd) yn derbyn rhai ceiniogau. Wel, os ydyn nhw wedi cofrestru efo PLR o leia, sef Public Lending Right. Awduron – os nad ydach chi wedi cofrestru, gwnewch!

A heddiw, dan ni’n cael gweld faint o bres gawn ni am eleni, am fenthyciadau wnaethpwyd rhwng Gorffennaf 1af 2018 a Mehefin 30 2019. Weihei! A dan ni hefyd yn cael gweld faint o weithiau gafodd pob llyfr ei fenthyca.

Ar fy rhestr i, y goreuon oedd I Botany Bay: 472; Gwylliaid: 503; Cadi a’r Deinosoriaid: 645; Y Llwybr Gwaed: 745. Felly dwi’n hapus iawn! Yn enwedig efo plant a dysgwyr, gan mai llyfr ar gyfer dysgwyr ydi Y Llwybr Gwaed.

Ond yn bendant, y llyfr sy’n taro deuddeg efo benthycwyr yn ddiweddar ydi I Botany Bay, achos mi gafodd ei fenthyca 848 o weithiau llynedd a 1339 y flwyddyn flaenorol! A 400 + y flwyddyn cyn hynny.

Diolch yn fawr i bawb sy’n defnyddio eu llyfrgelloedd – a daliwch ati!

Nofel hanesyddol: Gwenwyn a Gwasgod Felen

Os oes gynnoch chi ddiddordeb mewn hanes, hanes Cymru, hanes Meirionnydd, neu pam benderfynodd criw o Gymry ymfudo i Batagonia, mae ‘Gwenwyn a Gwasgod Felen’ gan Haf Llewelyn yn mynd i’ch plesio’n arw. Hyd yn oed os nad oes gynnoch chi ddiddordeb yn y pynciau hynny, ond yn mwynhau stori dda efo cwpwl o ‘baddies’ go iawn, mi wnewch chi fwynhau hon.
Mae hi wedi ei hanelu at blant tua 9+ ond fel sy’n wir gyda chymaint o lyfrau plant, fe fydd oedolion yn ei mwynhau hefyd.
Mae’r stori wedi ei lleoli yn ardal y Bala yn yr 1860au, gyda nifer o gymeriadau difyr, rhai yn ddychmygol a rhai wedi eu seilio ar bobl go iawn, fel Michael D Jones, un o’r prif ymgyrchwyr dros greu gwladfa newydd ym Mhatagonia, a John Williams, snichyn o asiant tir, ac mae ‘na nodiadau diddorol iawn yn y cefn am gefndir y nofel:

Dau o’r prif gymeriadau yw brawd a chwaer sydd wedi’u gadael yn amddifad, Daniel a Dorothy. Mae pethau yn dechrau gwella i’r ddau wrth i Dorothy gael swydd fel morwyn ac i Daniel, gyda chymorth Michael D Jones, gael gwaith yn siop yr apothecari. Gyda llaw, fferyllydd ydi gŵr yr awdur, a dwi’n eitha siŵr bod ei wybodaeth o wedi bod o help mawr iddi wrth sgwennu’r nofel hon! Ond ynghanol y poteli a jariau o ffisig diniwed mae potel fach o wenwyn… gewch chi weld pa mor bwysig fydd y botel honno wrth i chi ddarllen y stori. Dyma’r sôn cyntaf amdani, a blas i chi o arddull y nofel:

Mi gewch chi hefyd weld pa mor bwysig fydd y wasgod felen. Ac mae hi’n bwysig, credwch fi.

Mi fyddwch chi hefyd yn flin efo, ac yn rhyfeddu at greulondeb a barusrwydd y meistri tir fel Syr Watkin Williams-Wynne, oedd yn berchen ar stad Glan-llyn – ie, lle mae’r gwersyll heddiw. Ac mi fyddwch chi’n CASAU Williams yr asiant tir oedd yn gweithredu ar ei ran o – a Twm Twm y bwli efo’i fastiff.
Ond mi fyddwch chi wrth eich bodd efo’r arwyr, Ellis a Wil Ifan.
Roedd fy ngwaed i’n berwi wrth ddarllen – o, ac mae ‘na farwolaeth a llofruddio yma, felly cofiwch hynny os ydach chi’n blentyn sensitif.

Mi wnewch chi ddysgu llawer am hanes y cyfnod yn y nofel hon, o’r pethau mawr, gwleidyddol i’r pethau bychain fel y ffaith bod y tlodion yn hel cen oddi ar gerrig ac yn cael eu talu geiniog a dimai y pwys – a phan feddyliwch chi pa mor ysgafn ydi cen, byddai’n rhaid gweithio am oriau i hel pwys!

Ei ddefnyddio i liwio gwlân fyddai’r prynwyr, gyda llaw – ond darllenwch y nofel i ddysgu mwy o bethau difyr fel’na.

Un o fy hoff gymeriadau ydi Eldra, un o’r sipsiwn. A dyma hi, yn y Prolog:

Mae ‘na ambell ‘typo’ yn y llyfr, ond peidiwch â gadael i’r rheiny amharu ar y stori gyffrous am gyfnod pwysig yn ein hanes.

Gwasg Carreg Gwalch. £6.99

Nofel am y Celtiaid a’r Rhufeiniaid

Mae angen cofio mwy am lyfrau Cymraeg o’r gorffennol, mae ‘na drysorau yn hel llwch mewn stordai ysgolion, gweisg a llyfrgelloedd. Oes, wrth gwrs bod angen gwneud lle i lyfrau newydd, ond mae’n bechod bod cymaint yn mynd yn angof.

A dyma i chi un allai fod o ddiddordeb i ysgolion a phlant sy’n mwynhau dysgu am oes y Celtiaid a’r Rhufeiniaid yng Nghymru.

Mwy nag Aur gan Meinir Wyn Edwards. Cafodd ei gyhoeddi nôl yn 1995 a does gen i ddim syniad os ydi o’n dal mewn print, ond mae ‘na gopi yn eich llyfrgell leol, siŵr gen i. Dyna lle ddois i o hyd i’r copi hwn.

Mae’r cyfeiriad at Take That yn ei ddyddio, ond ar wahân i fanylyn bach felna, dydi o ddim wedi dyddio o gwbl.

Mae’n stori antur ddifyr wedi ei gosod yn Nolau Cothi

gyda chymeriadau y gwnes i glosio atyn nhw yn syth: Tracey, sy’n ymddangos yn dipyn o fwli a ‘drama queen’, ond yn raddol, cawn wybod pam ei bod hi’n ymddwyn fel mae hi; Lisa sy’n fwy ofnus ac yn crio’n hawdd, ond yn ddewrach na mae’n sylweddoli, a Sam (Sami Swot yn ôl Tracey) sy’n synnu ei hun, a’r merched yn ystod yr antur. O, a Cai, bachgen o Oes y Celtiaid. Dewr, golygus, ac mae’r ddwy ferch yn ei ffansïo, braidd!

Mae’r disgrifiadau o’r ffordd mae’r Celtiaid a’r Rhufeiniaid yn byw yn fanwl ac yn dangos ôl ymchwil trylwyr.

A doedd gan Meinir ddim ofn dychryn plant gyda’i disgrifiadau o ryfela. Ym Mlwyddyn Pump mae’r plant yn y nofel, felly mi fyddwn i’n deud ei bod yn addas i blant tua 8- 12 oed. Chwiliwch amdano, a rhowch wybod be rydach chi’n ei feddwl. Mi wnes i ei fwynhau o!

Nofel newydd gan Siân Lewis

Os ydach chi’n blentyn tua 8-12 oed sy’n mwynhau darllen llyfrau hanesyddol neu straeon sy’n llawn cyffro ac antur, neu straeon am oes y Rhufeiniaid, dyma’r llyfr i chi! Dilyn Caradog, £5.99 gan Wasg Carreg Gwalch.

Mae’r awdur, Siân Lewis wedi llwyddo unwaith eto i greu nofel hynod ddifyr, ac mae plant o Aberystwyth i Gaernarfon yn cytuno. Ro’n i wrth fy modd efo’r erthygl Tri ar y Tro yn Golwg wythnos diwetha, gan mai barn 3 phlentyn oedd yno:

Ac er fod Hopcyn (8 oed) yn deud bod yr iaith yn anodd ar adegau, roedd o wedi mwynhau’n arw. Ac roedd Fflur (9 oed) a Martha (10 oed) wedi gwirioni!

Doedd Hopcyn na Fflur eriod wedi darllen un o lyfrau Siân o’r blaen felly mae ‘na wledd o lyfrau o’u blaenau nhw! A golygyddion cylchgrawn Golwg – gawn ni fwy o adolygiadau fel hyn gan blant os gwelwch yn dda? Maen nhw’n bwysig, yn effeithiol (mi wnes i ddarllen y llyfr yn syth ar ôl darllen barn y plant) ac yn fwy na dim, yn ddifyr i’w darllen. Mae plant yn aml yn fwy gonest nag oedolion…

Dyma i chi flas o ddechrau’r nofel:

Cymeriad dychmygol ydi Morcant, hogyn bach dewr y byddwch chi’n ei hoffi yn arw, ond roedd Caradog yn berson go iawn, Brython dewr iawn fu’n brwydro yn erbyn y Rhufeiniaid am wyth mlynedd o tua OC43 ymlaen. Dyma hen lun ohono (wedi ei baentio ym mhell ar ôl Oes y Rhufeiniaid wrth gwrs!):

Roedd y frenhines Cartimandwa yn berson go iawn hefyd, ond dwi ddim am ddeud mwy rhag ofn i mi ddifetha’r stori i chi. Dyma’r broliant ar y cefn:

Da iawn, Siân Lewis!

Ac os ydach chi isio mwy o lyfrau am yr un cyfnod, mae Diwrnod Ofnadwy gan Haf Llewelyn yn addas i blant 7-9 oed,

(adolygiad ar y blog hwn – rhowch yr enw yn y blwch chwilio)

ac Y Llo Gwyn gan Hilma Lloyd Edwards yn addas i blant 8-12 oed. Dwi’m wedi darllen hwnnw – ydach chi? Rhowch wybod be oeddech chi’n ei feddwl.

Nofel o’r Ffindir a Diwrnod Ofnadwy Haf Llewelyn

Dwi ddim yn cofio ble wnes i glywed am hwn, ond dwi’n falch iawn mod i wedi ei brynu. Diolch i bwy bynnag wnaeth ei argymell i mi! Dyma’r nofel gyntaf i mi ei darllen gan awdur o’r Findir, a’r un gyntaf sy’n sôn am sgwarnog ( ar wahân i fy llyfr fy hun…).

Mae’n siwr mai’r sgwarnog ddenodd fi. Dwi’n hoff iawn o sgwarnogod. Weles i un ddoe fel mae’n digwydd!

Naci, nid honna. Do’n i’m digon sydyn.

Ond nid nofel am sgwarnog ydi hon, ond hanes newyddiadurwr canol oed sydd wedi diflasu ar ei fywyd (a’i wraig) sy’n taro sgwarnog efo’r car un noson, a mwya sydyn, yn penderfynu edrych ar ôl y sgwarnog a dilyn ei drwyn drwy fywyd efo hi yn hytrach na mynd yn ôl at ei fywyd diflas.

Mae’n glasur o nofel fach hyfryd gafodd ei chyhoeddi yn 1975 ac mae wedi ei chyfieithu i o leia 18 iaith bellach. Mae’n wahanol iawn, yn llawn realaeth hudol, os mai dyna ydi magic realism, efo llwyth o eira, milwyr, meddwi, pobl wallgo, brain ac arth fawr beryglus.

Mi wnes i ei mwynhau hi’n arw. O, ac nid nofel ar gyfer plant mohoni, ond fe ddylai apelio at yr arddegau h^yn.

Nofel i blant ydi hon yn bendant:

Diwrnod Ofnadwy! gan Haf Llewelyn.
Y diweddara yng Nghyfres (ardderchog) Lolipop gan Wasg Gomer, sydd ar gyfer plant 7-9 oed. Nofel hanesyddol ydi hon ( mae Haf yn un dda am ddod â hanes yn fyw) wedi’i gosod yn oes y Rhufeiniaid. Jest y peth ar gyfer ysgolion sy’n astudio’r cyfnod hwnnw!
Mae Buddug yn ferch ifanc o un o lwythau’r Celtiaid sy’n ofni mynd i nôl dŵr o’r ffynnon rhag ofn iddi gyfarfod Antoniws Ffyrnigws, y milwr Rhufeinig gwaethaf un ar y ffordd. Ond mae’n rhaid bod yn ddewr, ac mae Buddug yn mentro tuag at y ffynnon ( sydd braidd yn bell) yng nghwmni ei ffrind, gafr o’r enw Gwen.
Mae’n stori fach syml, annwyl, ond addysgiadol hefyd, yn dod â’r cyfnod cythryblus hwn yn fyw, efo help lluniau hyfryd gan Helen Flook.

Dyma i chi’r dudalen gyntaf ( cliciwch ar y llun i’w wneud yn fwy):

Mae angen mwy o nofelau GWREIDDIOL am y cyfnod yma yn ei hanes.

Soldier Dog, Sam Angus.

Llyfr wirioneddol dda am gŵn. Ond byddwch yn barod i grio; mae o am ryfel a cholled hefyd. Nid ar gyfer plant iau; dwi’n meddwl bod angen bod yn 12+ i ddarllen hwn, neu’n 11 aeddfed iawn.

Y Rhyfel byd Cyntaf ydi’r cefndir, ac mae’r stori yn dechrau yn 1917.
Plentyn 14 oed ydi Stanley, ac mae’n addoli cŵn. Ond mae ei dad yn ddyn caled, sydd wedi mynd yn rhyfedd ers colli ei wraig. Mae’r brawd mawr yn y fyddin yn Ffrainc, a phan fydd Stanley yn cael digon o greulondeb ei dad, mae’n penderfynu deud celwydd am ei oed, ac enlistio.

Roedd hynny’n digwydd yn aml yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf.

Ro’n i’n meddwl mod i’n gwybod gryn dipyn am y Rhyfel hwnnw, ond doedd gen i ddim syniad eu bod nhw’n defnyddio cŵn i yrru negeseuon yn ôl a mlaen rhwng y ffosydd. Meddyliwch- ynghanol yr holl sŵn ffrwydro a bwledi, roedd na gŵn oedd wedi eu hyfforddi mor dda, ac yn caru eu hyfforddwyr gymaint, mi fydden nhw’n mynd drwy ddŵr a thân – yn llythrennol – i fynd â negeseuon yn ôl atyn nhw, negeseuon oedd yn gallu achub bywydau cannoedd os nad miloedd o ddynion a bechgyn a newid cwrs y frwydr.

Mae rhai o’r pethau sy’n digwydd yn debyg iawn i hanes ci go iawn, Airedale Jack, ond bydd raid i chi ddarllen y llyfr i weld be oedd y pethau hynny. Mae hanes Airedale Jack yn y nodiadau yn y cefn.
A dyma sut gi ydi Airedale:

Ond dyma sut gi ( wel, un o’r cŵn) oedd gan Stanley yn y stori hon:

Mi wnes i grio fel babi, dwi’n cyfadde. A mwynhau bob munud.

Dyma i chi flas o’r arddull:

Llyfr da i ddysgu am hanes y Rhyfel Byd Cyntaf yn ogystal â darllen am y berthynas arbennig sy’n gallu bod rhwng pobl a’u cŵn. Themau eraill ydi: perthynas rhwng tad a mab, brawd a brawd, penaethiaid y fyddin a’r milwyr bach cyffredin fel Stanley.

Mae’r disgrifiadau o’r lladd a’r brwydro yn gignoeth, felly nid llyfr bach neis am gŵn bach ciwt mo hwn. Mi fyddwch chi angen stumog go gryf. A hances. Mae hyn yn wir am blant 12+ yn ogystal ac oedolion, ac ydi, mae hwn yn lyfr neith apelio at oedolion hefyd – yn enwedig os ydyn nhw’n caru cŵn.
Mwynhewch!

O.N. Newydd gael ebost gan Gareth F Williams yn deud bod Gwasg Gomer wedi gofyn iddo gyfieithu hon i’r Gymraeg, felly mae o wedi gwneud hynny ac mae hi yn y siopau rwan, dan yr enw Ci Rhyfel. Rhyfedd o fyd. Do’n i wir ddim yn gwybod!

Gwylliaid ar y ffordd!

Cofio fi’n ennill Gwobr Goffa T Llew Jones am sgwennu pennod o nofel? Y wobr oedd – ei gorffen hi!
Wel, mi orffenais i’r drafft cynta ddechrau Rhagfyr a dwi’n disgwyl y proflenni cyn bo hir. Dwi’m wedi sbio arni ers Rhagfyr ac mi fydd ei darllen hi eto yn brofiad rhyfedd, fel mae o bob tro dwi’n sgwennu llyfr. Gobeithio y bydda i’n hapus efo hi. Yn bwysicach, gobeithio y bydd y darllenwyr yn ei hoffi hi.
AAAA! Dechrau mynd yn nerfus rwan.

Ro’n i’n meddwl y byddai’n ddiddorol i chi weld y broses efo’r clawr. Ro’n i wedi deud o’r dechrau mai Brett Breckon oedd yr arlunydd delfrydol ar gyfer y llyfr yma, yn enwedig wedi iddo wneud cystal job ar Llwyth:

Felly doedd ei syniad ( bras) cynta o ddim cweit be ro’n i wedi’i ddisgwyl:

Oes, mae ‘na gleddyf yn eitha pwysig i’r stori, ond Gwylliaid Cochion Mawddwy sydd bwysica, felly mi nath y golygydd roi disgrifiadau manwl iddo fo o rai o’r cymeriadau sy’n y llyfr ac mi nath o hwn bron yn syth bin:

O, waw, ie! Cefndir du a’r eira gwyn – gwych, a’r Gwylliaid mewn dillad brown, plaen fel bod y gwalltiau coch yn saethu allan – dyna dwi isio. ‘Dalia ati, Brett,’ medda fi! Dwi wedi gofyn os gaiff un o’r cwn fod yn goch hefyd, sgwn i pam?!

Mae Brett yn gweithio ar y fersiwn dyfrlliw, manwl rwan, a dyma lun roddodd o ar Facebook.

Tydi o’n ddiddorol gweld sut mae o’n gweithio? Fedra i’m disgwyl i weld y canlyniad rwan!

Llanast a Breuddwyd Siôn ap Rhys

Dwi wedi sôn am gyfres Pen Dafad o’r blaen, ond gan fod Y Lolfa wedi’i dallt hi, ac wedi gyrru dau o’u teitlau diweddara ata i yn y post, dyma roi sylw i’r ddau:
<a

Ro’n i wedi fy nrysu braidd ar y dechrau, nes i mi sylweddoli nad un o gyfres Pen dafad ydi Llanast gan Gwen Lasarus, ond rhan o gyfres newydd Cyfres Copa ar gyfer yr arddegau ( addas i’w defnyddio yn y dosbarth). Yn sicr, mae honno’n mynd i apelio mwy at griw hÿn na chriw Pen Dafad. Mae’n hollol, gwbl wahanol i un Haf Llewelyn!

Dwi’n gweld cyfres Pen Dafad yn un ddifyr am fod pob teitl mor wahanol beth bynnag. Ond mi allai ddychmygu bod athrawon a phlant yn drysu weithiau gan eu bod yn amrywio cymaint; e.e – anelu at plant Bl 5,6,7 o’n i efo Ceri Grafu
ond ges i gais i anelu at oedran uwch, Bl 7,8,9 efo’r nesa, sef Pen Dafad

Ond mae cynnig y fath amrywiaeth yn golygu y bydd o leia un yn siwr o blesio rhywun, am wn i!

Mae print Llanast gan Gwen Lasarus yn fwy na phrint Breuddwyd Siôn ap Rhys, efallai am fod Breuddwyd Siôn ap Rhys yn addas ar gyfer darllenwyr da Blwyddyn 6, 7, 8. A Blwyddyn 5 os ydyn nhw’n darllen yn wirioneddol dda. Nofel hanesyddol ydi hi, wedi ei gosod ym Meirionnydd yn 1590, sef cyfnod y Tuduriaid, cyfnod oedd yn bendant angen sylw yn y nofel Gymraeg.
Mae Siôn a’i frawd yn gorfod byw gyda’u ‘hewythr’ cas a chreulon ar ôl i’w mam gael ei chyhuddo o fod yn wrach a’i charcharu yn Nolgellau.
Dyma i chi’r dudalen gyntaf:

a dyma dudalen arall sy’n egluro be ddigwyddodd i fam Siôn ac Wmffra:

Mi wnes i fwynhau hon, ac mi fydd athrawon yn sicr yn falch iawn o’i gweld. Mae’n dod â’r cyfnod yn fyw yn gelfydd, fesul tipyn, a dwi’n siwr y bydd yn cydio yn nychymyg y darllenwyr. Ro’n i’n hoffi’r cymeriadau’n arw, yn enwedig Wmffra, y brawd bach sydd â gallu rhyfedd i drin anifeiliaid. Mi fyddwn i wedi hoffi mymryn mwy am y fam a’r hyn ddioddefodd hi wrth gael ei chyhuddo o fod yn wrach a’i rhoi yn y carchar, ond fi ydi honno! Mae gen i ddiddordeb mewn pethau felly…

Mi fyddai T Llew Jones wedi mwynhau hon; roedd hi’n hen bryd cael nofel hanesyddol, llawn antur ar gyfer yr oedran yma, ac mi ddylai hon fod yn boblogaidd iawn. Da iawn, Haf.

Mae Llanast yn wahanol iawn i lyfrau eraill Gwen Lasarus:

<a

Mae hon yn dywyllach o lawer, ac mae'r arddull yn gwbl wahanol:

Y dudalen gynta ydi honna, ac mae’n hyfryd tydi? Mae hon yn nofel sy’n ymylu ar farddoniaeth yn aml, felly mi fydd yn apelio at ddarllenwyr sy’n hoffi arddull hudol, myfyriol.
dyma i chi flas arall o’r canol:

Hawdd iawn ei ddarllen, a stori a chymeriadau ddylai apelio at Blwyddyn 9, 10, 11. Mae gen i deimlad y bydd yn plesio merched yn fwy na bechgyn ar y cyfan, ond cofiwch roi gwybod os ydw i’n anghywir! Dwi ddim yn hollol siwr os alla i dderbyn bob dim sydd ynddi, cofiwch. ee: fyddai bachgen yn ei arddegau yn rhedeg i ffwrdd heb bres na bwyd ganol gaeaf oherwydd ei fod yn mynd i fod yn dad? Efallai y gellid egluro mwy am ei berthynas efo’i fam, ond efallai mai fi sydd angen gwybod pethau fyddai ddim yn poeni darllenwyr eraill. Rhywbeth i’w drafod yn y dosbarth yn sicr.
Mi fedrai weld hon yn codi sgyrsiau difyr, ac mi fyddai bechgyn yn sicr â barn am Sbeic – a’r ferch sy’n gyrru negeseuon tecst cas a bygythiol ato.

O, ac un peth bach arall ( dibwys efallai), ond allwn i ddim derbyn y defnydd o’r ferf ‘sboncio.’ I mi, oen bach neu gwningen sy’n sboncio. Felly roedd ‘Sbonciodd ei galon a daeth cryndod drosto’ yn fy nharo’n od ar y naw. Be oedd o’i le efo ‘neidio’? Ond unwaith eto, os mai fi sy’n bod yn ffyslyd, rhowch wybod!