Dw i newydd orffen hon, ac yn methu credu nad o’n i wedi ei darllen cyn hyn, na chwaith bod neb WEDI DEUD WRTHA I Y BYDDWN I’N EI MWYNHAU HI GYMAINT! Felly dw i’n deud wrthach chi, rwan, iawn?
Os ydach chi, fel fi, yn hoffi straeon ffantasi am fydoedd eraill od, llawn hud a lledrith a chreaduriaid annisgwyl (fel y Cnorc – caru fo!) sy’n dangos chwip o ddychymyg ar ran yr awdur, mae hon yn WYCH!
Nofel gyntaf erioed Manon Steffan Ros oedd hon, nôl yn 2008. Sbiwch ifanc ydi hi yn y llun! Nid ei bod hi’n edrych yn hen rwan, wrth gwrs…
Mae’r nofel wedi ei hanelu at blant 9-13 oed fel rhan o Gyfres yr Onnen. Bachgen ydi’r prif gymeriad – Cledwyn, sydd ar fin mynd i Ysgol Uwchradd Tywyn, ond mae ei chwaer fawr o, Siân yn bwysig iawn i’r stori hefyd. Be wnes i ei fwynhau ydi’r ffaith nad oes yr un o’r ddau gymeriad yn berffaith, ond rydan ni’n dal i’w hoffi nhw – efallai oherwydd hynny. Dan ni’n gallu credu eu bod nhw’n wir, ac o’r herwydd, mae’r byd trwy’r darlun yn teimlo’n wir hefyd.
Mi wnes i hefyd fwynhau’r ffaith ei bod wedi ei gosod yn gadarn yn ardal Tywyn ac Aberdyfi. Mae ‘Clychau Aberdyfi’ yn bwysig ynddi er enghraifft – cân ro’n i wedi credu oedd yn un draddodiadol Gymreig, ond na, mae’n debyg mai ymddangos yn Saesneg wnaeth hi gynta, yn 1785! Hm…be nesa?
Ta waeth, mi wnes i syrthio mewn cariad efo cymeriad Gili Dŵ, sy’n methu deud ‘r’, ac mi wnewch chithau hefyd. Mi fydd y Marach a’r Abarimon yn aros yn y cof hefyd, a’r hen Gnorc bach druan. O, a gesiwch ble mae Gili Dŵ yn byw? Yn ‘Pendramwnwgl’! Sef enw fy hoff gân erioed gan dad Manon, Steve Eaves.
Dyma i chi dudalen yn agos at ddechrau’r stori i roi blas i chi:
Ia, eich gadael ar ymyl y dibyn yn fanna – neu ar ‘glo crog’ fel y cafodd ei benderfynu gan Elgan o Ysgol Cerrig-y-drudion ar raglen radio Aled Hughes bore ma – dyna fydd y term swyddogol am ‘cliffhanger’ o hyn ymlaen. Diolch am siarad cystal am lyfrau a dy lyfrgell, Elgan! Hen bryd cael barn plant am lyfrau plant, yn hytrach nac oedolion dragwyddol!
Gyda llaw, dyma ddarn gafodd ei gyhoeddi ar gwales.com pan gafodd Trwy’r Darlun ei gyhoeddi gyntaf:
Cafodd Manon y syniad am y stori ar ôl genedigaeth ei mab, Efan, yn 2005. Teimlodd dristwch na fyddai ei mab byth yn dod i adnabod ei Nain, oherwydd collodd Manon ei mam i gancr yn 2003. Yn hytrach na gweld ei Nain mewn hen luniau’n unig, penderfynodd Manon lunio stori’n cynnwys ei mam fel un o’r prif gymeriadau, gan obeithio y byddai Efan yn adnabod ychydig mwy arni drwy’r stori yn y dyfodol.
Mae sawl elfen arall o fywyd yr awdures ifanc yn cael eu hadlewyrchu yn y nofel. Gwlad hudol Crug yn y stori yw ardal enedigol ei mam ym Mryncrug; mae cymeriad Cledwyn yn y nofel wedi deillio o lun o hen berthynas iddi; ac mae Manon bellach yn byw yn ardal Aberdyfi, lle mae’r prif gymeriadau’n byw.
Meddai Meinir Edwards, Golygydd Y Lolfa, “Dyma nofel ffres, llawn dychymyg. Mae Manon Steffan Ros yn awdures ifanc, newydd, gyffrous. Rwy’n siwr y clywn ni dipyn mwy amdani hi, a’i nofelau, yn y dyfodol.”
Roeddet ti’n iawn, Meinir! Mi enillodd y dilyniant, Trwy’r Tonnau, wobr Tir naN-og a dwi’n ysu i ddarllen honno rwan.
Bethan Gwanas 