Cystadleuaeth Llyfrau Ysgolion Cymru

Mae’n siwr bod y rhan fwyaf o ysgolion cynradd sydd wedi cymryd rhan yn y gystadleuaeth flynyddol hon wedi bod, neu ar fin mynd drwy’r rowndiau sirol bellach. Mae’n gystadleuaeth wych a hynod bwysig ar gyfer hyrwyddo llyfrau a darllen.

Ysgol Dyffryn Banw (Powys) – Enillwyr Blynyddoedd 3 a 4. 2011

Nid yn unig mae’n annog plant i drafod a pherfformio darnau o’r llyfrau ond mae’r rhai sy’n cyrraedd y rownd derfynol yn cael llyfr am ddim!

Ysgol Gymraeg Treganna a Than yr Eos (Caerdydd) – Enillwyr Blynyddoedd 5 a 6. 2011

A gwobrau ariannol i’r ysgolion. Gwych.

Ond mae gen i gwyn: mae’r ysgolion yn gorfod dewis o restr llyfrau sy’n cael eu dewis gan bwyllgor y Cyngor Llyfrau. Dyma i chi’r rhai sirol ar gyfer 2017:

Llwyth o lyfrau da. Ond mae David Walliams a Roald Dahl yn eu canol nhw. Rwan ta, gan fod athrawon yn bobl brysur tu hwnt, efo hen ddigon ar eu platiau fel mae hi, faint ohonyn nhw sy’n mynd i drafferthu darllen pob un er mwyn dewis pa rai i’w perfformio a’u trafod? Onid yw’r demtasiwn i fynd am y rhai enwog, y rhai y bydd y plant yn gwybod amdanyn nhw yn barod, yn ormod? Felly oni fydd y rhai gwreiddiol Cymraeg, sef y rhai SYDD ANGEN y sylw a’r gwerthiant, yn cael eu hanwybyddu? Pam na fedr y rhestr gael ei chyfyngu i rai gwreiddiol yn unig?

Os oes ‘na brinder rhai gwreiddiol Cymraeg, wel mae angen buddsoddi, ‘does? Ar y linc isod mae rhestr o’r 10 llyfr i blant werthodd orau yn ystod Mawrth 2017. Pob un wan jac yn addasiad:

http://www.gwales.com/ecat/?sf_ecat_id=1133&interest=0&available=0&tsid=2

Sori i swnio fel tiwn gron, ond mae hynna, i mi, yn sefyllfa hynod drist.

Yn ôl at y gystadleuaeth. Dyma ddewis rownd sirol y criw Bl 3 a 4:

Mwy o rai Cymraeg fan hyn, diolch byth (a Coeden Cadi – ieee!). Difyr fyddai cael gwybod faint o ysgolion ddewisodd drafod a pherfformio addasiadau yn y ddau gategori. Efallai bod fy ofnau’n gwbl anghywir, wrth gwrs. Ond dwi’n amau…

Wedyn dyma’r dewis ar gyfer y rowndiau cenedlaethol:

Tri addasiad – a dau yn hynod adnabyddus eto… hm.

A’r dewis i Bl 3 a 4:

Dau addasiad eto. Sgwn i pa rai gaiff eu dewis? Pa rai fyddech chi’n eu dewis i’w trafod a’u perfformio?

Pob lwc i bawb sy’n cystadlu beth bynnag. Mae’r trafod a’r perfformio wastad mor dda yn y rowndiau cenedlaethol, mae’n bechod nad oes modd i mwy o bobl eu gweld a’u clywed wrthi. Mae ‘na ambell berfformiad ar gael ar youtube, ond dydi safon y ffilmio ddim yn wych, gyda phob parch! Bechod na fyddai’r cyfryngau yn ymddiddori mwy yn y gystadleuaeth ynde?

Ond dyna fo, nid pawb sy’n credu bod llyfrau yn bwysig. Ond sbiwch ar y llun yma o Irac:

Ydyn, mae gwerthwyr llyfrau yn eu cadw allan ar y stryd. Does dim angen poeni am law yn eu difetha, ond yn bwysicach, does dim angen poeni am bobl yn eu dwyn chwaith! Pam? Oherwydd, yn ôl y llyfrwerthwyr:

“The reader does not steal and the thief does not read.”

Da ‘de!

 

 

 

 

 

Nofel ffantasi Saesneg ar gyfer plant 9 +

Dwi’n gorfod argymell hwn – The Girl of Ink and Stars gan Kiran Millwood Hargrave. Hyfryd, hyfryd, hyfryd. Jest y peth i blant (ac oedolion) sy’n hoffi ffantasi – a mapiau! Ac mae’r prif gymeriad yn ferch – ond mi ddylai bechgyn fwynhau’r stori, wir yr!

Mae Isabella yn breuddwydio am y gwledydd pell roedd ei thad yn arfer gwneud mapiau ohonyn nhw. Ond does neb yn cael symud ar yr ynys bellach. Pan mae ei ffrind yn diflannu, mae Isabella’n cynnig gwneud cofnod o’r daith. A dyna ddechrau taith a hanner, llawn afonydd sychion, coedwigoedd duon a bwystfilod – a thân.

Wedi ei sgwennu’n arbennig o dda.Nofel gyntaf yr awdures:

Os am wybod mwy amdani, dyma dudalen ar ei gwefan:

http://www.kiranmillwoodhargrave.co.uk/discover/faqs/

Dwi’n deud yn y pennawd mai ar  gyfer plant 9+ mae o, ond yn fras, plant 10-14 yw’r darllenwyr mwya tebygol. Ac mae’n dibynnu ar y plant tydi? Bydd ambell un 8 oed yn ei fwynhau’n arw, a rhai 18.

Mwynhewch!

Deg Chwedl o Gymru

Meinir Wyn Edwards ydi’r flonden yn y llun efo rhai o’r plant lwcus gafodd fynd efo hi ar daith ar hyd Lein y Cambrian wythnos dwetha.

Yn ogystal â bod yn olygydd i wasg y Lolfa, mae hi hefyd yn awdures:

a dyma’r llyfr diweddaraf:

– sydd ar restr fer Gwobr Tir na-Nog, fel mae’n digwydd!

Dwi’n meddwl mod i’n iawn yn deud bod y straeon wedi eu cyhoeddi o’r blaen, fel chwedlau unigol, a bod rhai o’r rheiny bellach mewn cyfrol drwchus ( annisgwyl o drwchus a deud y gwir, mae safon y papur yn dda ac mae’n lyfr eitha trwm o ran ei bwysau – swmpus go iawn).  Bargen am £6.99!

Roedd trefnu taith fel hyn yn syniad hyfryd o ran ei farchnata, a go dda Trenau Arriva Cymru am gydweithio efo’r Cyngor Llyfrau mewn ffordd mor greadigol. Mwy, os gwelwch yn dda! A mwy o fusnesau Cymru i gefnogi llyfrau plant.

Dwi’n siwr bod disgyblion Ysgol Tanycastell, Harlech ac Ysgol Bro Hyddgen, Machynlleth wedi cael diwrnod i’w gofio ar y trên ar hyd arfordir Bae Ceredigion, yn dysgu am dreftadaeth lenyddol a diwylliannol Cymru a chael blas ar chwedlau  sy’n perthyn i’w hardaloedd nhw.

Mi gafodd plant Ysgol Tanycastell  deithio o Harlech i Fachynlleth a chlywed am stori Cantre’r Gwaelod gan wneud gweithgareddau ar y trên yn ogystal ag ymweld â MOMA, yr amgueddfa gelfyddyd fodern, yn y Tabernacl ym Machynlleth.

Teithio i’r cyfeiriad arall wnaeth plant Blwyddyn 6 Ysgol Bro Hyddgen, Machynlleth – i fyny i Harlech a chael clywed stori Branwen a Bendigeidfran yn y castell.

Fel y dywedodd Meinir (a fu’n athrawes gynradd am 18 mlynedd): ‘Mae hi’n Flwyddyn y Chwedlau eleni, a pha le gwell i adrodd rhai o’n straeon mwyaf cyfarwydd ni nag yn y llefydd maen nhw wedi eu lleoli.

Roedd y plant yn deud fod y diwrnod wedi bod yn ‘llawn cyffro a hwyl’, a hoff weithgaredd Gwenllian oedd  ‘y mannequin challenge yn y castell!’

A be am y llyfr ei hun? Wel, mae’n swmpus, fel y soniais i eisoes, ac mae lluniau Gini Wade a Morgan Tomos yn gweithio’n dda iawn.

Ac mae’r chwedlau yn ddifyr – do’n i rioed wedi clywed na darllen chwedl ‘Breuddwyd Macsen’ yn iawn, er fy mod i ( fel pawb arall am wn i) yn gyfarwydd iawn â’r cyfeiriad ato yng nghân Dafydd Iwan, ‘Yma o Hyd’. A wnes i rioed ddeall yn iawn pwy oedd Twm Sion Cati – ac mae’n swnio fel hen lolyn bach gwirion i mi!

Chwedl Llyn y Fan Fach ydi un o chwedlau gorau Cymru yn fy marn i a dwi’n falch iawn ei bod wedi ei chynnwys. Ac ydw, wrth gwrs mod i’n falch o weld Gwylliaid Cochion Mawddwy’ yno!

Ac mi fyddai’n ddifyr i chi ddarllen y chwedl yn llyfr Meinir cyn – neu ar ôl darllen fy nofel i am y Gwylliaid…;)

Mae’r iaith yn y chwedlau yn glir a hawdd ei ddeall ac o’r herwydd yn addas ar gyfer dysgwyr yn ogystal â phlant. A deud y gwir, mae gen i awydd gwneud rhai o’r chwedlau yma yn fy ngwersi oedolion – mi fyddan nhw’n mwynhau, yn bendant.

Yn ôl Tegwen Morris  ar gwales.com:

“Llyfr arbennig yw hwn sy’n eang ei apêl ac yn werth ei ddarllen.”

Llongyfarchiadau Meinir, am lyfr difyr a phwysig, ac i bawb oedd y tu ôl i’r teithio ar y trenau. Chwip o gimic!

Hm. Tybed allwn ni drefnu lansiad o dan y môr i Cadi dan y Dŵr…unrhyw un yn nabod cwmni scuba ym mae Ceredigion? Na? O wel.  Dim ond syniad… gwirion.

Mellten rhif 4 a pham dan ni angen llyfrau

Mae’r 4ydd rhifyn o gomic Cymraeg Mellten ar gael rwan!

 

Mae siopau o amgylch Cymru yn gwerthu Mellten – os nad oes yna gopïau yn eich siop leol, gofynwch iddyn nhw i archebu rhai!

Neu Drwy’r Ysgol:

Gofynnwch i’ch athro/athrawes i ychwanegu eich enw at y rhestr o blant sy’n derbyn Mellten. Os nad ydi eich ysgol yn derbyn Mellten, danfonwch eich athro yma am fwy o wybodaeth.

 

Neu gallwch dalu drwy paypal fan hyn rwan: http://www.mellten.com/ymuno/

Comic 24 tudalen llawn lliw a hwyl i blant Cymru – gwych!

Gŵyl Lyfrau:

A peidiwch ag anghofio am hwn fis nesa:

Esgus da am drip i Aberystwyth?

PAM DAN NI ANGEN LLYFRAU BETH BYNNAG?

Dyma i chi ddyfyniad da sy’n rhestru rhai o’r rhesymau pam fod llyfrau mor bwysig:

 

Sylw i Chwedlau yn y blog nesa…

Lluniau lliw ‘Cadi dan y Dŵr’ wedi cyrraedd!

Mae’r arlunydd gwych o Bontarddulais, Janet Samuel newydd yrru’r lluniau lliw terfynol ar gyfer Cadi dan y Dŵr! ( dilyniant i Coeden Cadi) Sbiwch – dyma flas ohonyn nhw:

Dwi wedi gwirioni’n rhacs! Lliwiau bendigedig, a manylder hyfryd. Arhowch nes gwelwch chi’r ceffylau môr a’r pysgod pwff … ond bydd raid i chi aros am y llyfr cyfan i weld rheiny. Dim dyddiad cyhoeddi eto – ond cyn Steddfod yr Urdd yn bendant, ac mi wnai ddangos y clawr terfynol fan hyn pan ddaw o – addo.

Gyda llaw, yn y geiriadur, ‘chwyddbysgodyn’ ydi’r term Cymraeg am ‘puffer fish’ ond mi wnaeth plant Ysgol Bro Cinmeirch a finna benderfynu bod hwnnw’n air llawer rhy stiff a hirfaith. Mi wnaeth yr hogyn bach efo’r sbectol yng nghanol y llun yma o blant yn dynwared y pysgod hynny gynnig ‘pysgodyn pwff’ ac rydan ni wedi mynd am hwnnw yn y llyfr:

Dwi’n edrych ymlaen i weld y llyfr gorffenedig, bobol bach!